Selecteer een pagina

Afgelopen week was er in de media veel te lezen over een rapport van het CBS dat een gedeelte van de jeugd te dik is. Het was maar een klein berichtje in de krant in eerste instantie, maar de dagen erna kreeg het in de overige media flink veel aandacht. In het oorspronkelijke artikel staat te lezen dat ondanks alle goede initiatieven, nog steeds 1 op de 10 kinderen te dik is. Het aantal te dikke personen van 18-25 jaar is gestegen tot 25%.

In het artikel in het AD (woe 10/4/2019) komt een socioloog (en moeder) aan het woord die verzucht dat haar zoon prima kan opnoemen hoeveel calorieën ergens inzitten omdat hij dat op school leert, maar dat alle maatregelen die op scholen genomen worden blijkbaar niet erg functioneel zijn.

Gewoon meer bewegen?

In een artikel over dit onderwerp in de Metro (woe 10/4/2019) komt een lifestylecoach aan het woord. Hij legt de nadruk vooral op het gebrek aan beweging en te veel snoep bij de jeugd en wijt dat voornamelijk aan gemakzucht van de ouders: “Als je nooit ziet dat je moeder een sinaasappel perst maar wel de frituur aanzet, dan neem je dat vanzelf over”. Natuurlijk zit hierin een waarheid, maar bij het lezen van dit artikel gingen bij mij toch een beetje m’n nekharen overeind staan. Deze man komt als voetbaltrainer veel met obese kinderen in aanraking en merkt daar dat het overgewicht veel van hen in de weg zit. In het artikel focust hij voornamelijk op het gebrek aan wilskracht en beweging van deze groep kinderen én hun ouders: “ze hebben wel geld voor de APK van hun auto, maar niet voor een grote beurt voor hun kind”. Dit omdat de ouders van een kind geen geld hadden voor een pakket lifestyle coaching bij hem.

Kennis ontbreekt

Overgewicht, zeker bij kinderen, is zo veel meer dan alleen maar gebrek aan beweging of slechte voeding. Ouders van deze kinderen moeten niet gedwongen worden om bij een Personal Trainer een duur pakket te kopen, maar zouden aan de hand genomen moeten worden en begeleid in een gezonde leefstijl. Voor het hele gezin. Slechts één van de gezinsleden gaan trainen heeft geen effect op de leefstijl, zeker niet als het een kind is (daarbij moet ik zeggen dat ik de voorwaarden én werkwijze van deze meneer niet ken en wellicht is hij verkeerd geciteerd).

Ondervoeding

De reden dat ik een beetje moeite met deze zienswijze heb is dat ik vind dat het niet alle facetten van overgewicht belicht. Eén van de oorzaken van overgewicht die ik afgelopen week niet één keer terug heb zien komen is dat een gebrek aan voedingsstoffen in je lichaam leidt tot honger. En dan niet een beetje, maar een voortdurende honger. Dit gebrek kan zijn opgebouwd door verkeerde voeding, maar zou ook voort kunnen komen uit een verstoorde opnamefunctie van de dunne darm. Het is bijzonder lastig om dit te onderzoeken, maar zeker niet direct uit te sluiten.

De reden dat er een gebrek aan voedingsstoffen in je lichaam is, kán ook ontstaan door slechte voeding. Als je bijvoorbeeld erg eenzijdig en niet gevarieerd eet of vaak op dieet bent, kan het voorkomen dat je bepaalde voedingsstoffen mist. Zo kan bijvoorbeeld een gebrek aan magnesium hoofdpijn, depressie en zin in zoetigheid verklaren. Gebrek aan magnesium is dus niet de enige mogelijkheid hiervoor, maar zou niet direct moeten worden uitgesloten. Er zijn nog tal van andere voorbeelden te noemen.

Logisch gevolg

Om terug te komen op het onderzoek van het CBS: een kwart van de jongeren tussen de 18 en de 25 jaar is te dik. Als je dit leest met wat ik je net vertelde in je achterhoofd, klinkt dat helemaal niet gek toch? Pubers staan over het algemeen niet bekend om hun verstandige voedingskeuzes, maar ouders hebben op die leeftijd ook vrij weinig invloed. Toen ik die leeftijd had (lang geleden 😊), nam ik gewoon brood mee naar school, maar ging ik ook in m’n tussenuur naar de snackbar. Als je dat vergelijkt met de huidige tijd, waar het meenemen van een lunch van thuis niet direct meer de standaard is, verklaart dat de keuzes die door jongeren wordt gemaakt. Vaak zijn een frikandelbroodje of 2 kaascroissants goedkoper dan een bakje fruit op de groente afdeling. Als je kijkt naar de voedingswaarde van deze producten, dragen ze vrij weinig bij aan hun lichaam in de groei. En een lichaam in de groei is erg vergevingsgezind. Je lichaam zal er altijd voor kiezen om je vitale organen aan de gang te houden, zelfs bij een gebrek aan voedingsstoffen. Dus je hart, longen en overige functies zullen blijven werken. Wat er dan wordt uitgeschakeld is de beslissingsmogelijkheid. Je wilskracht neemt af, simpelweg omdat daar geen energie meer voor is. Daardoor lijkt het dus of je lui bent en slechte keuzes maakt, maar je lichaam heeft er simpelweg de fut niet meer voor. Die vraagt continu om voedingsstoffen, maar dat voelt aan als honger, trek in vet en zoet. En het vraagt bijzonder veel wilskracht, discipline en hulp om deze neerwaartse spiraal om te keren.

Hulp bij leefstijlverandering

Dus als je als puber gewend bent om zo te eten en daar een voedingsstoffentekort oploopt, is het niet gek dat een kwart van de adolescenten overgewicht heeft. Die moeten niet gedwongen worden om meer te gaan sporten, die moeten geholpen worden met een andere leefstijl. En dan op een manier die hen laat vechten tegen die honger, maar met kennis. Want wat je eenmaal weet, kun je niet meer niet-weten.

Dikke(re) mensen direct bestempelen als ongedisciplineerde overeters vind ik dus niet terecht. Het zijn vaak mensen die de juiste kennis niet hebben en daarbij door hun ondervoede lichaam continu gevraagd worden om het te voeden. Zie daar maar eens tegenin te gaan.

× Ik heb een vraag